TESCİLLİ HINGEL DÖNEMİ!

Tescilli HINGEL dönemi 

Erzurum’un tescilli tat ve ürünlerine her gün bir yenisi ekleniyor. Civil Peynir ve Su Böreği için alınan Coğrafi İşaret Belgesi ile yöresel mutfak kültürünün tescilli ürünlere kavuştuğu Erzurum’da, gündeme bu kez tescilli Hıngel düştü. Halk arasında Hıngel olarak bilinen Erzurum Mantısı, Ticaret Borsası’nın girişimleri sonucunda Coğrafi İşaret Belgesi’ne kavuşurken, söz konusu lezzeti “Anadolu” markasıyla sofralara ulaştırmaksa genç girişimci Serkan Akköse’ye düştü. Organize Sanayi Bölgesi’nde kurduğu tesisle Erzurum’da 5 yıldır su böreği imalatı yapan Serkan Akköse, kollarını bu kez Hıngel için sıvadı. Uzun bir süredir tesis hazırlığı içerisinde olan Akköse, Erzurum’un bu eşsiz tadını Eylül ayı ortasından itibaren hem meraklıları ve hem de müdavimleriyle buluşturacak. 

Erzurum Mantısı diye de adlandırılan Hıngel’in Corafi İşaret Belgesi almış olmasıyla ilgili süreci anlatan Anadolu Su Böreği işletmecisi Serkan Akköse, bu güzel gelişmenin baş mimarının Erzurum Ticaret Borsası olduğunu söyledi. Borsa Başkanı Hakan Oral’a teşekkür eden Akköse, Hıngel’in de tescil edilmesiyle birlikte Erzurum’un gastronomi alanında yeni bir zenginliğe daha kavuştuğunu ifade etti. 

Akköse, “Öncelikle Erzurum Ticaret Borsamızın Başkanı Sayın Hakan Oral’a ve borsamızın değerli çalışanlarına teşekkür ediyorum. Şehrimize ait ürünlerin birçoğuna coğrafi işaret kazandırdılar. Bu sayede memleketimiz artık bir gastronomi şehri olarak anılıyor. Tüm Erzurum halkı olarak borsamıza minnettarız” dedi. 

Hıngel’in ipucunu müşterilerine kısa bir süre önce veren Akköse, tescil sürecinin resmiyet kazanmasıyla birlikte düğmeye de bastı. Erzurum’un meşhur su böreğinin imalatını 5 yıldır yaptıklarını ve bunun için çok özel bir fabrika kurduklarını hatırlatan Akköse, “Fabrikamızda bazı revizyonlara giderek Hıngel için de yeni bir tesis oluşturduk. Kaldı ki, kısa bir süre önce Erzurum’un karşısına Hıngel sürpriziyle çıkacağımızı müjdelemiş ve çok yakında başlıyoruz demiştik. Tescil sürecinin resmiyet kazanmasıyla birlikte de harekete geçtik” diye konuştu.   

COĞRAFİ İŞARETLİ ÜRÜN ETİKETİYLE… 

Eylül ayı ortasından itibaren Erzurum Mantısı olarak da tabir edilen Hıngel’i, “Coğrafi İşaretli Üründür” ibaresiyle sofralara ve raflara sunacaklarını kaydeden Serkan Akköse, tescil edilen söz konusu ürünün tarifinin ise, kendilerinin üretimini yapacakları tarifle bire bir örtüştüğünün altını çizdi. Bunun bile gurur verici bir durum olduğunu söyleyen Akköse, “Bizim tarifimizde olduğu şekliyle tescil edilen Hıngel, bundan böyle mantı paketlerinde, etiketlerinde ve buzdolaplarında ‘Coğrafi İşaretli Ürün’ vurgusuyla satılacak” şeklinde konuştu. 

Öte yandan Coğrafi İşaret Belgesi alan Erzurum Mantısı’nın (Hıngel), Türkiye’nin birçok yöresinde severek tüketilen diğer mantılara rakip olup olmayacağı da, merak uyandıran bir başka konu oldu. Özellikle Kayseri Mantısı olarak bilinen mutfak ürünüyle Erzurum Hıngeli’nin karşı karşıya gelip gelmeyeceği sorusuna da yanıt veren Serkan Akköse, Kayseri’de tescil edilen ürünün Kayseri Mantısı, Erzurum’da tescil edilen ürünün ise, Erzurum Mantısı olduğunun altını çizdi. 

Akköse, “Kayseri’de mantı bohça şeklinde yapılır, hamuru kalın, kıyması azdır. Ama bizim Hıngel dediğimiz Erzurum Mantısı ise, üçgen şekilde yapılır, hamuru büyük ve ince, kıyması da olabildiğince boldur” hatırlatmasında bulundu. 

Bu noktada Kayseri ve Erzurum Mantısı arasındaki ayırt edici özellik ve farkları da sıralayan Akköse, şunları kaydetti: 

“Kayseri mantısı olarak bilinen mantı bohça şeklinde olan mantıdır. Erzurum hıngeli (mantısı) ise, muska şeklinde, yani üçgen halde kapatılır. Üçgen şekilde kapatılan mantının adı Erzurum’da hıngeldir. Kayseri usulü Bohça mantıda hamur daha fazla, kıyma daha az olur. Erzurum usulü üçgen mantıda ise, tam tersine hamur ince ve az, kıyma ise daha fazladır. Kayseri usulü mantı, 1,5 santimlik hamur içine konulan kıymadan oluşur. Erzurum usulünde ise, hamur 4 santimdir, daha büyüktür. Kare kesilir, bu sayede hem içine daha çok kıyma alır, hem de hamur daha ince olur. Kayseri usulünde uçları büzülerek kapatılır, bohça halini alır. Erzurum usulünde ise, mantı üçgen kapatılırken kenarlar, yan kulaklar açık bırakılır. Bu sayede haşlanınca mantı içine su girer, etini de pişirmiş olur. Yiyenlerin ağzına lezzetli haşlama suyunu bırakır. Kayseri usulünde mantı haşlanınca sulu çekilir, tabağa konulur. Haşlama suyu sosunda kullanılır. Erzurum usulünde ise, mantı susuz çekilir, tabağa konulur, tereyağı ile servis edilir. Kayseri usulünde bir kaşığa çok mantı sığması makbuldür. Erzurum usulünde ise, hamurun az, kıymanın çok olması makbuldür. Hafif olması, bir porsiyon ile doyurmaması da, ayırt edici bir diğer özelliktir” 

Erzurumlu genç iş insanı Serkan Akköse, başta Türkiye olmak üzere dünyanın her yerinde kıyma ile hamurun birleştirilmesi suretiyle çeşitli yemekler yapıldığını hatırlatarak, “Kıyma, hamur içine konulup suda haşlanırsa adı mantı olur ve mantıyı da herkes başka bir usulde yapar. Bizim üçgen şekildeki HINGELİMİZİN: kulaklarını arkaya doğru bükünce SİNOP MANTISI, üçgen değil de bohça şeklinde kapatırsanız 

KAYSERİ MANTISI, tepsi içine dizer de soslayıp fırına sürerseniz TRAKYA TEPSİ MANTISI olur. Aynı şekilde çorba içine atılınca da, BÖREK AŞI olur. Kimisi soya etiyle, kimisi kıyma içine eklediği irmikle, kimisi de kıyma içine eklediği galeta unu ile yapar mantıyı. Ama Erzurum usulü bambaşkadır. Hakiki sinirsiz dana kıyma, incecik hamur, ve baharatlardan oluşur. Başka hiçbir katkı olmaz!” şeklinde konuştu.  

Öte yandan üçgen şekliyle katkısız ANADOLU HINGEL’ini en geç iki haftaya Erzurum’un ilgisine ve damak tadına sunacakları bilgisini veren Serkan Akköse, “Bulunduğumuz aşamada Hıngel ürünümüz Eylül ayı ortası gibi hem şubelerimizde sıcak olarak ve hem de marketlerde dondurulmuş olarak dolaplarda satışa sunulacak. Şubelerimizde sıcak olarak servis edeceğimiz her tabak, eritilmiş saf tereyağı ile TS 1330’a ve gıda kodeksi yoğurt tebliğine uygun olan sarmısaklı veya sade yoğurt sos ile müşterilerimize sunulacak. Ben tekraren Coğrafi İşaret Belgesi alan Hıngel’in şehrimize, halkımıza ve bütün esnaf kardeşlerimize hayırlı, uğurlu ve bereketli olmasını diliyorum. Coğrafi işaret sürecini yöneten ve büyük emekler harcayan Erzurum Ticaret Borsamıza da teşekkürlerimi sunuyorum” dedi.